De Hoge Raad doet uitspraak over medische gegevens in aansprakelijkheidsclaims

Anita Hanegraaf

3 januari 2024

Op 1 december 2023 heeft de Hoge Raad uitspraak gedaan in twee zaken over het delen van medische gegevens in relatie tot aansprakelijkheidsclaims. Een belangrijke dag dus voor het aansprakelijkheidsrecht, zou je kunnen stellen. In deze blog bespreken we één van de twee zaken waarin de Hoge Raad uitspraak heeft gedaan.

Wie of wat is de Hoge Raad?

De Hoge Raad is de hoogste rechter van ons land. De Hoge Raad beoordeelt of een lagere rechter – een rechtbank of het gerechtshof – bij een uitspraak het recht juist heeft toegepast en of op de juiste wijze de procedure is gevolgd. Daarnaast kunnen lagere rechters prejudiciële vragen stellen aan de Hoge Raad. Een prejudiciële vraag is een vraag van een rechter in een lopende procedure over de uitleg van een rechtsregel.

De vraag aan de Hoge Raad over het delen van medische gegevens in aansprakelijkheidsclaims

In deze zaak stelt de rechtbank Rotterdam meerdere prejudiciële vragen aan de Hoge Raad.

Maar wat was er aan de hand? Een patiënte heeft een ziekenhuis aansprakelijk gesteld. Zij stelt dat het ziekenhuis verwijtbaar medisch heeft gehandeld.

In het kader van deze aansprakelijkstelling heeft het ziekenhuis aan de patiënte gevraagd om een zogeheten ‘medische machtiging’ te ondertekenen. Met een dergelijke medische machtiging wordt het voor hulpverleners in het ziekenhuis toegestaan om de medische informatie van de patiënte te delen met een jurist. De patiënte geeft echter aan dat zij alleen toestemming geeft om de medische informatie te delen met de medisch adviseur van het ziekenhuis, en dus niet met bijvoorbeeld de jurist die het ziekenhuis bijstaat. Indien wordt verlangd om de informatie toch met iemand anders te delen, zal nogmaals expliciet toestemming moeten worden gevraagd aan de patiënte.

Het ziekenhuis stelt dat zij zonder machtiging van de patiënte de informatie mocht delen met de jurist. Daarnaast stelt het ziekenhuis dat het delen van medische informatie met de jurist noodzakelijk is om een standpunt over de aansprakelijkheid in te nemen.

De belangrijkste vragen die in deze zaak worden gesteld, zijn:

  • Mag een jurist in het kader van de buitengerechtelijke afhandeling van een claim zonder toestemming van de patiënt kennisnemen van medische gegevens?
  • Als de patiënt geen toestemming geeft, is het ziekenhuis dan toch gehouden om een standpunt in te nemen over de aansprakelijkheidsclaim?

Het oordeel van de Hoge Raad over het delen van medische gegevens in aansprakelijkheidsclaims

De Hoge Raad oordeelt als volgt. De bescherming van persoonsgegevens wordt beschermd in art. 8 lid 1 EVRM. Daarnaast bepaalt art. 9 van de AVG dat de verwerking van gegevens over gezondheid verboden is. Dit is anders indien de betrokkene uitdrukkelijk toestemming heeft gegeven voor de verwerking van die persoonsgegevens. Het verstrekken van medische informatie aan een jurist wordt gezien als het verwerken van persoonsgegevens. Op basis hiervan zou het dus verboden zijn om een jurist inzage te geven in de medische gegevens van een patiënt, zonder dat de patiënt daarvoor toestemming heeft gegeven. Er zijn daarbij geen wetsartikelen die het delen van de medische gegevens in dit specifieke geval toch rechtvaardigen. De Hoge Raad oordeelt dus dat een medische hulpverlener niet zonder toestemming van een patiënt de medische gegevens van een patiënt mag delen met een jurist.

Daarnaast gaat de Hoge Raad nog in op de vraag of het ziekenhuis dan toch een standpunt moet innemen over de aansprakelijkheidsclaim. Dit hoeft zij volgens de Hoge Raad niet te doen. Het ziekenhuis is dan namelijk nog niet in de gelegenheid geweest om dit standpunt samen met een jurist te bepalen.

Wat betekent de uitspraak van de Hoge Raad?

De Hoge Raad benadrukt nogmaals dat voor het delen van medische informatie van een patiënt met derden, bijvoorbeeld een jurist, toestemming van de patiënt noodzakelijk is. De privacybelangen van slachtoffers worden dus uitdrukkelijk beschermd.

Wilt u meer informatie?

U kunt voor meer informatie contact opnemen met één van onze letselschade advocaten. U kunt via het contactformulier contact opnemen, of u bereikt ons op 070-223 00 58. Wij helpen u graag.

Benieuwd naar de hele uitspraak? U leest hem hier!

Meer weten?

Neem contact met ons op